STROGO ZAŠTIĆENE VRSTE SRBIJE
Myriostoma coliforme ( Dick.) Corda 1842 -stubičasta zvezda / Eng.Pepper pot /
Pripada zvezdačama kao monotipni rod. Rasprostranjena je na svim kontinentima ali veoma retka i ugrožena vrsta.
U Evropi je registrovano svega 170 staništa ove gljive od Švedske, Nemačke, Holandije i Britanije, u Rusiji i Ukrajini, Mađarskoj i južnoj Evropi.
U Srbiji se beleži prvi put 1943.kod Kragujevca a zatim.na još 8 staništa : Guča, opština Lučani, Ada Ciganlija, Bojnik,Gornjačka Klisura Mlave, Predeo posebnih odlika Subotička Peščara, Negotin i selo Dubravica, opština Požarevac, Ćuprija, Južni Kučaj
U nama susednim zemljama Hrvatska ima 4 zabeležena staništa - otok Brač, Dubrovnik, Rijeka i Samoborska gora. U Makedoniji je najaktivnije stanište u sred Skoplja, u Bugarskoj na Crnom moru, kao i više staništa u Grčkoj. Tipična staništa su peskovita, silikatna tla sa raznim rastinjem, od bagrema do čempresa i makije. Nije jasno da li je gljiva mikorizna s nekom od vrsta, a kao druge zvezdače svrstava se u saprofite.
Ova krupna zvezda po razvijanju hipogeične egzoperidije izlazi na površinu i cepa se na vise od 5-7 krakova. Endoperidijum u obliku lopte je veličine do 45mm uzdignuto na stubićima,a na samom telu bude na desetine rupica - ostioluma kroz koje izbacuje spore pod udarom kapi kiše..vetra..životinja.
Nalazi se na crvenoj listi ICCF i predložena za Bernsku konvenciju,a u svim državama od VB..do Indije, Brazila i evropskih zemalja je pod zaštitom.
FOTO - Zoran Stanković, Negotin, i Verica Budimac,Subotica.
BIBLIOGRAFIJA
- Vukojević J.Hadzić I. " Zvezdače", Biokoški fakultet, Beograd, 2017.
- Integrative taxonomy unmasks hidden species within Myriostoma coliforme (Geastraceae, Basidiomycota), Journals plus, jun 2017.
- Wilson AW, Binder M, Hibbett DS. Effects of gasteroid fruiting body morphology on diversification rates in three independent clades of fungi estimated using binary state speciation and extinction analysis. Evolution. 2011;PubMed